Parafia jezierska

Autor: Piotr Paweł CYPLA

Parafia pw. Matki Boskiej Różańcowej została erygowana w 1779 roku i przynależna była do Dekanatu Grodno, archidiecezja Wileńska, Metropolia Wileńska. Zgodnie z opracowaniem Wiesławy Wernerowej wykonanym na podstawie „Rękopiśmienne opisy parafii litewskich z 1784 roku: dekanat grodzieński” (PAN, Warszawa 1994) w skład parafii jezierskiej w 1784 roku wchodziły 52 miejscowości (wsie, okolice):

Bednarze – wieś królewska „obrządku ruskiego”
Borki – okolica JP Sadłuckiego
Brzoskowszczyzna – okolica JPP Grodeckich i Baranowiczów
Bylczyce –    okolica JPP Bylczyńskich, Konstantynowiczów i innej szlachty
Chalachowscy(Chalachowsce) – wieś (tamże karczma)
Cidziki (Cydziki) – okolica JPP Cidzików
Eysymąty   (Eysymonty, Ejsmonty) – okolica JPP Eysymontów (Eysymątów)
Hluszniewo (Hłuszniewo?) – wieś królewska
Hołowacze – okolica JP Klimańskiego
Hołownicze – wieś królewska „obrządku ruskiego”
Hubinka – wieś „obrządku ruskiego”   JPani Chrzanowskiej
Huszczyce – okolica   JPP Husczów (Huszcza)
Jeziory – wieś/miasteczko
Jurewicze – okolica JP Jurowskich i JP Strupińskich
Kaszubincy (Kaszubienice) – okolica (tamże Dwór, w dworze JP Roda), dobra po ex jezuitach, królewskie
Kołobyszki – okolica JP Sadłuckiego
Komewicze – wieś „obrządku ruskiego”
Korczyk –    okolica JPP Dobrylewskich, Lenkiewiczów, Malinowskich
Korole – wieś JPP Jurowskich
Kotra – okolica JPP Bylczyńskich, Siemaszków, Strzałkowskich i innej szlachty
Kozłowicze – okolica    JPP Sadłuckich i Kozłowickich
Liszczyce – wieś królewska „obrządku ruskiego”
Łazy – wieś królewska „obrządku ruskiego”
Łokno – wieś królewska
Masztalery – okolica    JP Alexandrowicza
Migow (Migów) – okolica JPP Olizarowiczów „w królewszczyźnie, dożywotników”
Nowa Ruda – wieś królewska
Obuchowicze – okolica JPP Obuchowiczów
Olenicze – okolica JPP Olęskich
Orechowicze – okolica JPP Orechwo
Paniuki – okolica JPP Tołoczków i Lenkiewiczów
Potaszewicze – wieś królewska   JP Starzyńskiego
Prud   (Pruda?) – wieś „obrządku ruskiego”
Pyra – wieś „obrządku ruskiego”
Rydzele – wieś królewska „obrządku ruskiego”
Skołubów – wieś z klucza królewskiego, dzierżawca JPP Wróblewski i Sobolewski
Smogorzewszczyzna – okolica JP Starzyńskiego
Sowoleska (Sowoleski) – wieś (tamże karczma) JXX kamedułów
Stara Ruda – wieś królewska
Stary Dwór – okolica    JP Starzyńskiego
Starzyna – okolica JPP Starzyńskich
Strupin – okolica (tamże karczma) JPP Lenkiewiczów i Grobickich
Stryiowska (Stryjówka) – wieś królewska „obrządku ruskiego”
Strzelce – wieś królewska „obrządku ruskiego”
Toboła – wieś królewska „obrządku ruskiego”
Tołoczki –   okolica JPP Tołoczków
Wirciliszki (Wiercieliszki) – wieś królewska „obrządku ruskiego”
Zabohonniki – wieś królewska „obrządku ruskiego”
Zawadzicze – wieś
Zuki   (Żuki) – okolica    JPP Żukiewiczów, Bohaterowiczów i innej szlachty
Zydomla (Żydomla) – wieś JXX kamedułów

Oprócz w/w w opisie parafii wymienia się jeszcze:

Bobrowszczyzna – leśnictwo JP Korsak – leśniczy
Hubinka – dwór (i karczma) JPani Chrzanowskiej
Konszow (Konszów) – klucz królewski, dzierżawca JP Stawiski
Kotrzański – klucz królewski, dzierżawca JP Dziekoński
Kozieie (Kozieje) – dwór królewski JP Miastkowskiego (łowczy)
Zadubie –    dwór królewski
Zakrzewszczyzna – dwór (i karczma) JP Alexandrowicza

Całkowity opis parafii wynikający z cytowanego źródła znajduje się na str. 58-64.

W okresie międzywojennym (1920-1939) do parafii należały następujące miejscowości:

Bondary – wieś
Buszniewo – wieś
Dunajówka – folwark
Elertowszczyzna – folwark
Hubinka – folwark
Jeziory – miasteczko
Kamczatka – wieś
Kamieniste – wieś
Kamienny Most – zaścianek
Kaniewicze – wieś
Korczyki – wieś
Kosieje – folwark
Leszczyce – wieś
Lewaszówka – leśniczówka
Łakno – wieś
Łoszewicze – wieś
Łozy – wieś
Mostki – wieś
Orechwicze – wieś
Ostrów – zaścianek
Parszukiewicz-Pole – wieś
Połomia – wieś
Prudy – wieś
Pyra – wieś
Reduta – wieś
Starzyna – zaścianek
Stryjówka – wieś
Szkleńsk – wieś i gajówka
Tobolska Budka – wieś
Wilanów – folwark
Zaberczyna – wieś
Zabohonniki – wieś
Zadubie – folwark


Księża katoliccy wykonujący posługę duszpasterską w parafii jezierskiej:
(lista uzupełniana sukcesywnie)

W parafii jezierskiej posługę kapłańską (pleban/administrator kościoła jezierskiego) prowadzili następujący księża katoliccy:

  • GRAWROK Ambroży: w okresie 9 I 1802 – 20 VII 1802 roku
  • PANKOWSKI Antoni: w okresie 30 IX 1802 – 7 I 1809 roku (zm. 17 I 1809 r. w wieku 80 lat, pochowany na cmentarzu jezierskim)
  • JASZEWICZ Piotr: w okresie 17 X 1809 – 27 II 1810 rok
  • KWIATKIEWICZ Bonawentura: w okresie 29 V 1810 – 29 XI 1812 rok
  • GRZESZEWSKI Marcin: w okresie 29 XI 1812 – ? (do 1815 roku ?)
  • KĘSTOWICZ Tomasz: w okresie 10 I 1815 – 30 I 1816 roku
  • MINEYKO Lucjan: w okresie 6 II 1816 – 29 X 1816 roku
  • WERTEL Cyprian: w okresie 21 I 1817 – 14 V 1817 roku
  • GAJEWSKI Leon (Leo): w okresie 3 VI 1817 roku –  20 VII 1819 roku
  • RYMKIEWICZ Ireneusz: w okresie 26 VII 1819 – 7 III 1820 roku
  • GAJEWSKI Leon (Leo): w okresie 25 III – 5 IX 1820 roku
  • KLIMOWICZ Hermes: w okresie 7 I 1820 – 20 VII 1822 roku
  • WILCZEWSKI Adjuty: w okresie 6 I 1822 – 11 XI 1823 roku
  • KAKARECKI Tomasz: w okresie 15 I 1823 – 11 I 1826 roku
  • FILIPOWICZ Michał: w okresie 5 I 1826 – 28 IX 1827 roku
  • SZYMBORSKI Antoni: w okresie 6 XI 1827 – 21 V 1833 roku
  • SZADZIEWICZ Piotr: w okresie 25 VI 1833 – 12 XI 1835 roku
  • MICHAŁOWSKI Jędrzej (wikary): w okresie 3 XI 1835 – 30 XII 1840 roku
  • WORONOWICZ Euzebi (wikary): w okresie 19 III 1835 – 25 II 1837 roku
Powyższe informacje wynikają z zapisów ksiąg metrykalnych (chrzty/śluby/zgony) sporządzanych przez w/w księży. 

Posługi okazjonalne (w zastępstwie) prowadzili księża:

  • DYMIŃSKI Jakub
  • DOWNAROWICZ Stanisław (proboszcz kwaszewski)
  • JANOWSKI Bonawentura
  • JAGIEŁŁOWICZ Dominik
  • KAZANOWSKI Józe
  • KUCZYŃSKI Józef (wikary grodzieński): po śmierci ks. A.Pankowskiego w okresie 10 I 1809 – 11 VII 1809 roku
  • NIEPRZECKI Konstanty
  • NORKOWSKI Jan
  • OLSZEWSKI Jędrzej
  • RAKOWSKI Władysław
  • RAFAŁOWICZ Gabryel
  • SOKOŁOWSKI Antoni w okresie 20 II 1834 – 20 XII 1835 (kapelan kotrzański
    i kaszubiński); 15 III 1837 – 17 XII 1837 (wikary jezierski); 2 V 1838 – 16 VI 1838 roku (ponownie jako kapelan kotrzański i kaszubiński)
  • SŁONIMSKI Marcin (w okresie 6 III 1838 – 7 VIII 1838 roku)
  • WILCZYŃSKI Jan
  • WORONOWICZ Euzebi (wikary jezierski w latach 1836-1837)
  • ŁUKASZEWICZ Andrzej (wikary jezierski) – tylko od 1-17 I 1839 roku
  • GIRULSKI Stanisław (pleban hożyski)
  • IMSZENIK Jan (wikary skidelski)
  • JAWCZYK Justyn (karmelita bosy)
  • KISTOWICZ Józef (wikariusz grodzieński).
  • NOWICKI Nikodem (wikary jezierski): w okresie 13 II 1838 – 6 VI 1838 roku
  • WIŃSKI Maciej (dziekan grodzieński): w okresie 3 I 1825 – 28 XI 1825 roku

Inne informacje wynikające z ksiąg metrykalnych:

  1. W 1831 roku (VII/VIII) panowała epidemia cholery – zmarło 12 osób.
  2. W księdze ślubów z 1805 roku ks. Antoni Pieńkowski (administrator parafii jezierskiej) zapisuje następującą informację – „wiernych przyjmujących sakrament płci męskiej 591, płci żeńskiej 661”. Nieprzyjmujących sakramentu płci męskiej 264, płci żeńskiej 186. Na tej podstawie można założyć, że parafia jezierska w 1805 roku liczyła 1 702 mieszkańców, z czego 855 płci męskiej i 847 płci żeńskiej.

Powrót do ksiąg metrykalnych parafii
Powrót do spisu parafii
Powrót do Bazy Rodów Grodzieńskich

Related Images:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *