Opracował: Tomasz Orechwo
Budynek Dworny
Z przyiazdu od Pohoran oput stay ode Dworu Mostek, z tego mostku przeiezdzaiac ode Dworu wrota na biegunach zwd Daszkiem deseczkami pobitym nadpsowany. Wszedszy we wrota Budynek kuchenny, do którego drzwi na biegunach, w ktorey kuchni komin od spodą gliną na słupach wywiedziny, a pod wierch cegłą podmurowany. Z tey Sieni kuchenney iest izba biała, do niey drzwi na biegunach, okien dwoie sklanych w drewno robionych trzecie deseczkami zabite. Piec biały kaflowy, przy teiże izbie Komora, do ktorey drzwi na biegunach bez połapu od kuchni obok po teyze rece Piekarnia. Do sieni wchodząc drzwi na biegunach, w sieni komorka, drzwi także na biegunach, okna deskami zabite. Od tey Piekarnie Ogrodach w B….. oparkaniony az do budynku wielkiego, w ktorey Budynek wchodząc drzwi na biegunach, w Sieni okien doie sklanne. Po lewey ręce do Izby stołowey drzwi na zawiasach y hakach żelaznych z skoblami y klamką żelaznemi. W tey izbie okien czworo wołow oprawne. Piec kaflowy polewnay. Z tey Izby do Pokoiu drzwi także na zawiasach y hakach żelaznych z skoblem y haczykiem zelaznemi. W tym Pokoiu okien dwoie wołow robione. Z tego Pokoiu Alkierz, okna sklanne w drewno oprawne, drzwi na hakach y zawiasach żelaznych za sczepką. Z tego pokoiu wtesz Sień wchodząc drzwi na zawiasach y hakach za zczepką drzwi na biegunach. Izba z Sieni poboczna, do ktorey drzwi na biegunach za zczepką zelazną, okno iedno dwoiste w drewno robione, piec biały. Z tey izby druga izba, do ktorey drzwi na biegunach, okien dwoie sklannych, z tey komory na podworze Drzwi na biegunach. Z tey Izby wchodząc do wielkiey izby drzwi na zawiasach y hakach żelaznych, okien trzy wołow oprawne, a czwarte w drewno, okien dwoie potłuczonych. W izbie piec zielony kaflowy, drzwi do sieni na zawiasach, w tych sieniach wschodki na gorę, drzwi na biegunach tego budynku dwie części słomą, a trzeci dachem pobita, kominy murowane. Z Domu wielkiego idąc Piwnica słomą pokryta, drzwi na biegunach. Z tamtąd idąc w pole wrota na biegunach z tey przy tych wrotach Domek urzędniczy wierzch kryty słomą, wchodząc do tego budynku, do sieni drzwi na zawiasach, po lewey ręce izba, do niey drzwi na zawiasach, okien cztery w drewno robionych, piec z kominem, z tey izby komora, drzwi na zawiasach za sczepką, okien dwoie w drewno oprawnych. Z tey komory komórka do schowania rzeczy, drzwi na zawiasach. Z tey izby naprzeciwko izba druga, drzwi na zawiasach, piec kaflowy biały, okien troie w drewno oprawnych potłuczonych. Z tey izby z boku izdebka, do niey drzwi na biegunach, okien troie szklanych. Piec kaflowy biały. Od Domku urzędniczego Staienka z dylow robiona, słomą poszyta, stara. Do tey Staienki idąc do Gumna odryna na siano wdyle robiona wrota na biegunach dwoiste. Od tey odryny Plewnik. Wedle tego Plewnika staienka do karmienia wołow. Przy tey stajence spichlerz do sypania zboża, drzwi na zawiasach. Wedle spichlerza kurnik, podle kurnika Gumno, w którym wrot pięć na biegunach. To gumno z dylow robione. Powracaiąc od gumna iest druga Stodoła z dylow nowych zbudowana, słomą pokryta, drzwi dwoiste na biegunach drewnianych. Podle niey wozownia słomą pokryta, wrot w niey dwoie. Wedle wozowney stainia, wrota dwoiste ztobi wkoło,wedle staini chlewow troie, wrota do niey na biegunach. Wedle chlewow sernica, wedle sernicy Piekarnia, do niey drzwi w sieni na biegunach słomą pokryte. W tych sieniach komorka nowo robiona, drzwi na biegunach. Od tey Piekarni Browar stary opadły. W Browarze słodowania. W tym Browarze Piekarnia stara. W pośrodku Podworza przy Stainiach spichlerz, do niego drzwi na biegunach. W tym spichlerzu murowana piwnica, w niey podgorce spichlerza wychodki y drzwi na biegunach.
Arenda Krczemna w kluczu Kwasowskim
Do tey arendy należy Kapczyzna z caley włości Klucza Kwasowskiego, a to iest od każdego waru piwa po złotych półtora Polskich do tegosz należy z dawna włoka iedna od Czynszu wolna we wsi Pohoranach leżąca. Ta arenda puszczona iest Chaimowi Żydowi za summę R 160 Polskich, która zaczynać się ma od s Jana Chrzciela w Roku 1679, a te summe do skarbu JKM wypłacać będzie dwiema Ratami, pierwszą Ratę R 80 na nowe lato w Roku 1680, a drugą Ratę R 80 na święto s Jana Chrzciciela w tymże Roku 1680 y tak w następujących latach wypłacać będzie dwiema ratami. Tenże arendarz tymże Contreutem submittował się karczmę swoim sumptem zbudować we wsi Pohorankach y drugą w Doroszewicach, a Dwor Kwasowski powinien będzie te nakłady przyiąć w Ratach pro persoluto za wiadomością i słusznym tychże nakładów Dwornym otamowaniem, a insz od tego czasu iako Karczma ta stanie w Doroszewicach, poddanym tamecznym piwa robić y szynkować ku przeszkodzie tey Arendy wolno nie będzie. Do tey Arendy bliszy bydz ma y napotym y Dwor większey wyciągać nie ma. A plac na te Karczmę w Doroszewicach naznaczyć ma Dwor Kwasowski.
Druga Arenda we wsi Hornicy w tymże Kluczu Kwasowskim.
Tę Arendę Hornicką puszczono na rok ieden do dalszey ordinatiey uczciwemu Fiederowi Kipowi poddanemu JKM Hornickiemu za summę R 60 Polskich, ta arenda zaczynać się ma od dnia s Jana Chrzciciela w Roku 1679, a kończyć się ma na tosz dwiema ratami, iedne na trzykrole R 30, drugą na Świątki R 30 wypłacać ma pod utraceniem tey arendy. Doktorey naleć ma kopczyzna kopa Litewska z całego woytowstwa kopnego kołackiego od każdego waru piwa koleią we wsi Kolpakach Hornicy, Korzenie wiczach y Perehach, kto by na wyszynkowanie robił. Do teyże arendy puł włoki gruntu tegosz samego Fiedora Kipa wolne od czynszu do skarbu JKM, y inszych podatkow y składek wieyskich, exceptow podatkow Rzeczpospolitey , które zarówno z sam siadami swemi oddawać będzie powinien w dalsze lata bliższy będzie od teyże arendy za summę z anetią znaczną do skarbu JKM postanowioną. A że tenże Kip swoim kosztem y staraniem Karczmę Horodnicką wystawił tedy przy expitatiey Contractu takową Karczmę z budynkami do niey przynależącemi z wynalazku y pomiarkowania przyjacielskiego sąsiedzkiego ze skarbu JKM zapłacono bydź ma. A w karczmie wszelakie napoie miody, piwo y gorzałkę szynkowac y na wsi kopne pomieniowane piwo beczkami a gorzałke garcami rozdawac ewolen będzie uczynić ode Dworu Kwasowskiego przeszkody y mieć nie ma, Czopowe y Szelezne do skarbu JKM tenże arendarz sam oddawać będzie powinien, nie wytracając na tonie summy na arendę postawioney.
Temu zwłoki Jm MM PP Commisarzow .. Lanizetnych morgow cztery na Obusane Lanczeci Dworney Kwasowskiey o miedzę Motczanowskich sześciu morgow, z których czynszu 1 2ogólnie płacić będzie każdego roku.
Summa z Arend obu watak Kwasowskiey iako y Hornickiey R 232.
Pasnia Dworska Kwasowska.
Podług Rewiziy Anni 1670 wysiewano na Pasni Dworu Kwasowkiego
Żyta beczek 138
Pszenice beczek 20
Owsa beczek 154
Ale, że Commisia Anni 1675 względem wpad tey wartości morgow puł pieta odciąć od terze Pasni musiano. Jedynie wysiewano po tym tylko Żyta Miary Folwarkowey Beczek 208
- Pszenice Beczek 6
- Owies Beczek 220
- Jęczmienia Beczek 20 korcy 1 ½
- Grochu Beczek 2 korcy 2
- Gryki Beczek 20
- Lnu Beczek 1
- Konopi Beczek 1 korcy 1
A zasobna z Morgow Pasnie Dworney z dawna odciętych z naymu płacono R 90.
Z tem z morgu iednego dawniejszego odłączenia, który bokiem leży wedle Gruntow Granicznych we trzy Poletki oddanych P Michałowi Mołczanowi, z których płacił co roku
R 20.
Temusz z osobna nadano było klin pusty w końcu morgow Kołpackich bokiem włok Ilkowskich, a drugim bokiem od rol Berehow, z którego płacił R 2.
Z Morgow zaś nowo odciętych, których poddani żadną miarą zarabiać nie mogli 4 ½ oddano było Morgi eden wsi Hraynu atw kozłom y tam był przy wsi tey Prouent z niego connotowany. A z Morgow 3 ½ inni naiemnici płacili po R 20.
Którego to Prouentu o ktom Crascientey czyni to na Rok złotych sto trzydzieści y siedem. Teraz ta Pasnia Dworsna Kwasowska przez miernika przysięgłego P Andrzeia Tołoczka wymierzona y między poddane włości kwasowskiey rozdana, to iest słupami, których iest 29 z każdego słupa gruntu Oromego płacić będą powinni R 50, co czyni ogułem summy złotych tysiąc czterysta pięćdziesiąt. A z osobna Morgow także wymierzonych y poddanym rozdanych 114. Z każdego morgu po R 3 zaut summy złotych trzysta czterdzieści y dwa iako tedy która wieś wiele słupow trzyma y wiele do skarbu ma wnosić, tyle pod pod każda wsią specificowano.
Z tem z puł słupa Pasnie Dworney Wieś Marcinowce przed tym do tego Klucza Kwasowskiego należący, a teraz do Klucza Łunieńskiego odłączeni podięli się płacić złotych dwadzieścia y pięć, który Prouent iako wieś Marcinowce odeszła, tak też z nią y Prouentem w Pasnie Dworney należy y tam iest wprouent skarbowy położony.
A puł słupa Pasnie Dworney zostaiący na dospisitią Dworną zostawiony pry końcu tego klucza Kwasowskiego iest w Prouent Skarbowy napisany y naznaczony.
